16 marca 2022
- Środki zgromadzone w PPK nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej - wyjątek dotyczy tylko roszczeń alimentacyjnych
- Nie można ustanowić zastawu na środkach z PPK
Celem PPK jest systematyczne gromadzenie oszczędności przez uczestnika tego programu – zasadniczo z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu 60. roku życia. Zgodnie z ustawą1 środki zgromadzone na rachunku PPK nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej. Ograniczenia te nie mają zastosowania tylko do egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń alimentacyjnych, w tym należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłaconych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów.
Środki ze wszystkich wpłat
Ustawa o PPK zawiera definicję „środków zgromadzonych na rachunku PPK”. Są to m.in. jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych lub subfunduszy wydzielonych w funduszach inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami, nabywane przez uczestnika PPK za wpłaty, wpłaty dodatkowe, dopłaty roczne, przyjęte wypłaty transferowe lub za środki przekazane z tytułu konwersji lub zamiany.
Wyłączenie spod egzekucji sądowej i administracyjnej (z wyjątkiem dotyczącym roszczeń alimentacyjnych) obejmuje wszystkie środki na rachunku PPK - zarówno te pochodzące z wpłat podstawowych i dodatkowych sfinansowanych przez pracownika, jak i te pochodzące z wpłat podstawowych i dodatkowych sfinansowanych przez pracodawcę bądź z wpłaty powitalnej lub dopłat rocznych od państwa.
Zastaw sprzeczny z celem oszczędzania
Nie jest dopuszczalne ustanowienie zastawu na środkach zgromadzonych w PPK. W zakresie nieuregulowanym ustawą o PPK, do funduszy zdefiniowanej daty, o których mowa w tej ustawie, oraz zarządzających nimi towarzystw funduszy inwestycyjnych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.
Przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych należy stosować tylko w takim zakresie, w jakim nie jest ona sprzeczna z ustawą o PPK. W związku z tym - mimo, że ustawa o PPK nie wprowadza wprost zakazu ustanawiania zastawu na środkach zgromadzonych w PPK - ustanawianie zastawu na jednostkach uczestnictwa jest sprzeczne z celem gromadzenia środków w PPK oraz z przewidzianymi w ustawie o PPK ograniczeniami w prowadzeniu egzekucji z tych środków.
Potrącenia z wynagrodzenia za pracę
Ograniczenia dotyczące potrąceń z wynagrodzenia za pracę określone są w przepisach kodeksu pracy. Zgodnie z prawem2 z wynagrodzenia za pracę - dopiero po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do PPK, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania - podlegają potrąceniu należności określone w tym przepisie (m.in. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych albo na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne).
Wpłaty dokonywane do PPK, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania, uwzględnia się także przy ustalaniu kwoty wolnej od potrąceń3.
_
1art. 95 ustawy o PPK
2 art. 87 par. 1 k.p.
3art. 87[1] k.p.
Autor: Anna Puszkarska