Samorządowy Kongres Trójmorza (3SI) to jedno z najważniejszych wydarzeń gospodarczych w ciągu roku. Tegoroczne wydarzenie otworzył prezydent Rzeczpospolitej Polskiej, Andrzej Duda, podkreślając przede wszystkim konieczność współdziałania w celu zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom naszego regionu. Prezydent zwrócił także uwagę na fakt, jak ważna jest współpraca regionów w budowaniu Trójmorza jako całości, a co za tym idzie, konieczność jeszcze lepszej integracji regionu.

W ciągu dwóch dni kongresu politycy, naukowcy oraz przedstawiciele kluczowych dla regionu obszarów gospodarki poruszyli szereg najważniejszych dla integracji regionu tematów. Podczas panelu dyskusyjnego pt.: „Potencjał Regionów Trójmorza”, prowadzonego przez dr hab. Mieczysława Rybę, profesora KUL, eksperci przyjrzeli się potencjałowi demograficznemu i inwestycyjnemu w naszym obszarze geograficznym.

Jako pierwszy głos w dyskusji zabrał Piotr Regulski, przewodniczący Rady Nadzorczej Grupa Azoty Puławy, zdaniem którego siła potencjału naszego regionu wynika ze wspólnej regionalnej tożsamości historycznej (przed 1990 rokiem nie mieliśmy takich samych szans rozwojowych jak kraje Zachodu), oraz z dużego potencjału surowcowego regionu.

Robert Zapotoczny, prezes PFR Portal PPK, wspomniał, w kontekście zapewnienia mieszkańcom poczucia bezpieczeństwa, o zakończonym z końcem marca ponownym automatycznym zapisie do PPK. Zaowocował on znaczącym zwiększeniem partycypacji w programie, którego uczestnikami są także obywatele innych państw, w tym mieszkańcy regionu Trójmorza. Największą grupę obcokrajowców w PPK stanowią obywatele Ukrainy. Następnie Zapotoczny nakreślił zalety potencjału demograficznego regionu, podkreślając fakt, iż mimo że kraje Trójmorza mają wspólne doświadczenia historyczne, zbliżony poziom zamożności mieszkańców, podobną dynamikę rozwojową, to jednak są drobne różnice pomiędzy poszczególnymi państwami. Chodzi tu przede wszystkim o demografię, w tym przede wszystkim o dzietność. Prezes PFR Portal PPK zwrócił uwagę na fakt, że jeśli chodzi o ostatni wskaźnik, to wyróżniają się dwa kraje – Czechy i Rumunia, w których rodziny wielodzietne postrzegane są jako pozytywny wzór społeczny.

Marcin Majerowski, wiceprezes PTE PZU SA, zgodził się ze słowami przedmówcy, dodając, że w porównaniu do Europy Zachodniej, społeczeństwo regionu Trójmorza jest stosunkowo młode. Wskazał także na konieczność ujednolicenia regulacji w zakresie inwestycji w fundusze emerytalne, aby inwestorzy zagraniczni zaczęli nas postrzegać jako jeden rynek.

Dr Robert Perkowski, członek zarządu ds. wydobycia PKN Orlen, zwrócił uwagę na kwestię bezpieczeństwa energetycznego, które jest kluczowym elementem niezbędnym do zapewnienia bezpieczeństwa demograficznego regionu. Podkreślił, że państwa regionu spaja jedno – położenie geograficzne i to samo dążenie do zabezpieczenia bezpieczeństwa energetycznego, w tym ujednolicenia sieci energetycznych.

Bezpieczeństwo energetyczne regionu jest bezpośrednio skorelowane z bezpieczeństwem transportowym, co zdaniem Krzysztofa Golubiewskiego, członka zarządu PKP SA jest głównym motorem rozwoju regionalnego. Rozbudowa infrastruktury pozwoli na zwiększenie inwestycji, w tym inwestycji zagranicznych. Jednym z motorów rozwoju infrastruktury jest budowa CPK (Centralnego Portu Komunikacyjnego), która pozwoli na lepsze skomunikowanie z rynkami na południe od granic Polski w perspektywie 10 lat. Ponadto niezbędne jest ujednolicenie trakcji kolejowych w całym regionie Trójmorza, w tym szerokości torów m.in. na Ukrainie, które docelowo mają być dostosowane do standardu europejskiego.

Zdzisław Sokal, członek zarządu Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu odniósł się do 3 podstawowych filarów rozwoju, które stanowią o przewadze konkurencyjnej regionu Trójmorza, czyli pracy, szczególnie jeśli chodzi o wartość kapitału ludzkiego, kapitału, dzięki rozwijającym się giełdom  oraz ziemi, głównie w obszarze energii odnawialnej.. Punktem wyjścia do wykorzystania potencjału może być Fundusz Trójmorza, w którym Polska ma znaczący udział, co z kolei wpłynie na przyciągnięcie inwestycji zagranicznych.

„Geopolityka wymusza procesy rozwojowe. […] Umocnienie Trójmorza jest w interesie gospodarek zachodnich i to jest być może zachętą dla m.in. Amerykanów” - podsumował dyskusję profesor Ryba. „Świat się zmienia, regiony na świecie się zmieniają, siła tkwi w różnorodności” - dodał Zdzisław Sokal.

Całość konferencji można podsumować słowami, które wypowiedział premier Rzeczpospolitej Polskiej, Mateusz Morawiecki: „Trójmorza nie zbudujemy spotkaniami prezydentów i premierów – potrzebna jest współpraca na każdym poziomie, również, a może nawet przede wszystkim, na poziomie lokalnym. […] Trójmorze to nie tylko ożywiona współpraca gospodarcza, energetyczna, transportowa czy cyfrowa – to też współdziałanie na polu nauki i kultury. […] Chcemy rozwiązywać problemy przeszłości, a również te, które dopiero są przed nami”.

Panel dyskusyjny „Potencjał Regionów Trójmorza” odbył się 16 maja 2023 r. Uczestnikami dyskusji, którą moderował dr hab. Mieczysław Ryba - prof. KUL, byli:

• Piotr Regulski – Przewodniczący Rady Nadzorczej Grupa Azoty Puławy, 
• Robert Zapotoczny – Prezes PFR Portal PPK, 
• Marcin Majerowski – Wiceprezes PTE PZU SA, 
• dr Robert Perkowski – Członek Zarządu ds. wydobycia PKN Orlen (online),
• Krzysztof Golubiewski – Członek Zarządu PKP SA, 
• Zdzisław Sokal – Członek Zarządu Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu.

Zapis z panelu dyskusyjnego dostępny jest na stronie organizatora: https://congress.lubelskie.pl/stream-i-dzien/

Autor: Marta Paleczna