5 marca 2024
Środki zgromadzone na rachunku PPK nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej. Wyjątkiem jest egzekucja mająca na celu zaspokojenie roszczeń alimentacyjnych, w tym należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłaconych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów.
Ustawa o PPK zawiera definicję „środków zgromadzonych na rachunku PPK”. Są to m.in. jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych lub subfunduszy wydzielonych w funduszach inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami, nabywane przez uczestnika PPK za wpłaty, wpłaty dodatkowe, dopłaty roczne, przyjęte wypłaty transferowe lub za środki przekazane z tytułu konwersji lub zamiany. Wyłączenie spod egzekucji sądowej i administracyjnej - z wyjątkiem dotyczącym roszczeń alimentacyjnych - obejmuje wszystkie środki na rachunku PPK. Taki sam status mają środki pochodzące z wpłat podstawowych i dodatkowych sfinansowanych przez pracownika, jak i te pochodzące z wpłat podstawowych i dodatkowych sfinansowanych przez pracodawcę bądź pochodzące z wpłaty powitalnej lub dopłat rocznych od państwa. Oznacza to też, że ewentualna egzekucja roszczeń alimentacyjnych będzie prowadzona wobec uczestnika PPK ze wszystkich środków zgromadzonych na jego rachunku PPK.
Zastaw na środkach w PPK - niedopuszczalny
Nie jest dopuszczalne ustanowienie zastawu na środkach zgromadzonych w PPK. W zakresie nieuregulowanym ustawą o PPK, do funduszy zdefiniowanej daty, o których mowa w tej ustawie, oraz zarządzających nimi towarzystw funduszy inwestycyjnych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych należy stosować tylko w takim zakresie, w jakim nie jest ona sprzeczna z ustawą o PPK. W związku z tym - mimo, że ustawa o PPK nie wprowadza wprost zakazu ustanawiania zastawu na środkach zgromadzonych w PPK - ustanawianie zastawu na jednostkach uczestnictwa jest sprzeczne z celem gromadzenia środków w PPK oraz z przewidzianymi w ustawie o PPK ograniczeniami w prowadzeniu egzekucji z tych środków.
Potrącenia z wynagrodzenia uczestnika dopiero po odliczeniu wpłat do PPK
Warto także zwrócić uwagę, że przepisy zapewniają pobranie wpłat do PPK z wynagrodzenia uczestnika – nawet w przypadku, gdy z tego wynagrodzenia dokonywane są potrącenia. Ograniczenia dotyczące potrąceń z wynagrodzenia za pracę określone są w przepisach kodeksu pracy. Z wynagrodzenia za pracę - dopiero po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do PPK, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania - podlegają potrąceniu określone należności (m.in. sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych albo na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne). Wpłaty do PPK, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania, uwzględnia się przy ustalaniu kwoty wolnej od potrąceń.
Autor: Redakcja PFR Portal PPK