Jedną z zalet Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) jest to, że zgromadzone w PPK oszczędności są dla każdego uczestnika w każdej chwili dostępne. I to on decyduje o terminie i sposobie ich wykorzystania. Poniżej kilka pytań i odpowiedzi dotyczących korzystania z oszczędności w PPK.

1. Czy rachunek małżeński powinien być traktowany jako rachunek PPK, czy jako szczególny rodzaj rachunku służący wyłącznie do wypłaty ratalnej środków zgromadzonych na odrębnych rachunkach PPK wskazanych przez małżonków?
Rachunek małżeński, który powstaje na wniosek małżonków w celu wypłaty świadczenia małżeńskiego, jest wspólnym rachunkiem PPK dla małżonków.

Uczestnik PPK, po osiągnięciu przez niego 60. roku życia, może wnioskować o wypłatę środków zgromadzonych na jego rachunku PPK w formie świadczenia małżeńskiego. Uczestnik PPK może złożyć instytucji finansowej taki wniosek, jeżeli jego małżonek, na rzecz którego umowę o prowadzenie PPK zawarto z tą samą instytucją finansową, również osiągnął 60. rok życia i małżonkowie wspólnie oświadczą, że chcą skorzystać z wypłaty świadczenia małżeńskiego. Po spełnieniu tych przesłanek, instytucja finansowa otwiera dla małżonków wspólny rachunek PPK w celu wypłaty świadczenia małżeńskiego. Otwarcie wspólnego rachunku PPK dla małżonków oznacza dokonanie odpowiedniego zapisu w rejestrze uczestników funduszu inwestycyjnego (w subrejestrze uczestników subfunduszu funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami), w rejestrze członków funduszu emerytalnego albo wyodrębnienie rachunku w ubezpieczeniowym funduszu kapitałowym.

2. Czy po utworzeniu rachunku małżeńskiego jest możliwość „dołączenia” kolejnego indywidualnego rachunku PPK małżonka do rachunku małżeńskiego?
Ustawa o PPK nie przewiduje łączenia rachunku małżeńskiego z kolejnymi indywidualnymi rachunkami PPK małżonków. Uczestnik PPK jest jednak uprawniony do wypłaty transferowej środków z indywidualnego rachunku PPK na rachunek małżeński. Jeżeli uczestnik PPK, posiadający rachunek małżeński, jest zainteresowany, aby w ramach świadczenia małżeńskiego były dokonywane również wypłaty z kolejnego rachunku indywidualnego PPK tego uczestnika, powinien złożyć dyspozycję wypłaty transferowej z tego indywidualnego rachunku PPK na rachunek małżeński.

3. Czy wniosek o wypłatę świadczenia małżeńskiego może dotyczyć tylko części środków zgromadzonych na rachunkach PPK, wskazanych przez małżonków?
Nie. Wniosek o wypłatę świadczenia małżeńskiego może dotyczyć tylko całości środków zgromadzonych na rachunkach PPK, wskazanych przez małżonków. Przepisy nie umożliwiają wypłaty tylko części środków z rachunku PPK w formie świadczenia małżeńskiego (w przeciwieństwie np. do wypłaty z rachunku PPK na pokrycie wkładu własnego, gdzie wskazano % środków możliwych do wypłaty).

4. Czy dopuszczalne jest rozpoczęcie wypłaty świadczenia małżeńskiego ze środków pochodzących z indywidualnego rachunku PPK małżonka, z którego rozpoczęto wypłatę po 60. roku życia indywidualnie?
Tak. Przepisy ustawy o PPK nie uzależniają możliwości złożenia wniosku o wypłatę środków zgromadzonych na indywidualnym rachunku PPK w formie świadczenia małżeńskiego od braku uprzedniego rozpoczęcia wypłaty indywidualnie po 60. roku życia. Jeżeli małżonek, który realizuje wypłatę po 60. roku życia ze swojego indywidualnego rachunku PPK, złoży wniosek o wypłatę świadczenia małżeńskiego, instytucja finansowa - w celu rozpoczęcia wypłaty świadczenia małżeńskiego - wstrzymuje wypłatę z indywidualnego rachunku PPK. Wstrzymanie wypłaty wiąże się z koniecznością zamknięcia indywidualnego rachunku PPK uczestnika i przeniesieniem środków na rachunek małżeński. Wstrzymanie wypłat z rachunku indywidualnego powinno nastąpić w dacie, w której instytucja finansowa poweźmie informacje o złożonym wniosku o wypłatę w formie świadczenia małżeńskiego.

5. Czy w przypadku wypłaty świadczenia małżeńskiego możliwa jest zmiana liczby rat? Jeśli tak, to czy na tych samych warunkach jak przy zwykłej wypłacie po 60. roku życia?
Zmiana liczby rat świadczenia małżeńskiego jest dopuszczalna, ale wyłącznie powyżej 120 rat.

6. Czy w przypadku wypłaty świadczenia małżeńskiego możliwa jest jednorazowa wypłata środków?
Nie jest dopuszczalna wypłata jednorazowa środków z rachunku PPK w ramach świadczenia małżeńskiego, nawet w sytuacji, gdy rata będzie niższa niż 50 zł.

7. Jakie są zasady składania przez małżonków zleceń/dyspozycji do rachunku małżeńskiego PPK?
Zasady składania przez małżonków zleceń/dyspozycji do rachunku małżeńskiego PPK są uzależnione od istniejącego pomiędzy małżonkami małżeńskiego ustroju majątkowego. Jeżeli środki zgromadzone w PPK przez małżonków są objęte wspólnością ustawową, małżonkowie są uprawnieni do składania zleceń/dyspozycji do rachunku małżeńskiego PPK, jak do rachunku indywidualnego, to jest każdy z małżonków jest uprawniony do samodzielnego wykonywania uprawnień w stosunku do instytucji finansowej. Złożenie dyspozycji przez jednego z małżonków nie wymaga potwierdzenia przez drugiego z nich.

8. Małżonkowie wskazali instytucji finansowej osoby uprawnione do środków zgromadzonych na ich indywidualnych rachunkach PPK po ich śmierci. Czy osoby te będą uprawnione do środków zgromadzonych na wspólnym rachunku PPK po śmierci obojga małżonków?
Jeżeli małżonkowie wskazali instytucji finansowej osoby uprawnione do środków zgromadzonych na ich indywidualnych rachunkach PPK po ich śmierci, wskazane jest złożenie przez nich zgodnych oświadczeń woli wskazujących osoby uprawnione do środków zgromadzonych na wspólnym rachunku PPK po śmierci obojga małżonków.
 

Więcej Q&A dotyczących korzystania ze środków z PPK można przeczytać tutaj (klik).

Autor: Anna Puszkarska, Małgorzata Jankowska, Biuro Redakcji PFR Portal PPK