Jakie są motywy i cele naszych inwestycji? Jakie przeszkody stoją przed nami na drodze do aktywnego inwestowania? Czy wolimy inwestować, oszczędzać, czy też stawiamy na bieżącą konsumpcję? – Na te pytania starali się odpowiedzieć organizatorzy trzeciej edycji ogólnopolskiego przedsięwzięcia „Polak Inwestor”.

Cel badania

Inicjatywa Polak-Inwestor ma na celu zgłębienie preferencji inwestycyjnych Polaków, ich obszarów zainteresowań inwestycyjnych, a także identyfikację barier i przeszkód, które utrudniają skuteczne zarządzanie finansami. To już trzecia edycja projektu, który bada zarówno inwestorów, jak i osoby, które jeszcze nie inwestują, dąży do zrozumienia preferencji finansowych i inwestycyjnych Polaków, ich obszarów zainteresowań inwestycyjnych, a także identyfikacji barier i przeszkód, które stanowią wyzwanie w aktywnym zarządzaniu finansami.

„Celem badania jest pokazanie behawioralnej strony decyzji finansowych i inwestycyjnych Polaków. Takich danych jest w Polsce bardzo niewiele, a my chcemy to zmienić, aby przyczynić się do edukacji i aktywizacji Polaków w aktywnym i świadomym dbaniu o swoje finanse” – skomentowała Izabela Kozakiewicz-Frańczak, Managing Partner iKsync oraz pomysłodawczyni badania. 

Wnioski z przeprowadzonego badania umożliwiają bardziej kompleksowe zrozumienie zarówno poziomu wiedzy finansowej, jak i potrzeb edukacyjnych osób dążących do rozwoju i inwestowania. Kwestie edukacji ekonomicznej i finansowej Polaków stają się coraz bardziej istotnym tematem dyskusji. Analizując odpowiedzi dotyczące inwestorów, wyraźnie widać, że ankietowani najbardziej ufają własnej wiedzy i analizom (50% ankietowanych zadeklarowało, że wiedzę z zakresu finansów pozyskało samodzielnie). Istotną rolę w kształtowaniu wiedzy z zakresu ekonomii i finansów odgrywają media, które cieszą się dużym zaufaniem respondentów). Z drugiej strony, ankietowani najmniej ufają profesjonalnym doradcom, co oznacza konieczność zmian w tym obszarze. 

„Inwestowanie wymaga stałego doglądania posiadanego portfela inwestycyjnego. W zależności od zmiany sytuacji rynkowej, zmiany osobistych celów, wydarzeń życiowych inwestorzy powinni zmieniać strukturę portfela, a w przypadku prostych pasywnych strategii przynajmniej dopasowywać go do założonej polityki inwestycyjnej” – skomentował dr hab. Rafał Morawczyński, prof. UEK

Wyniki

Dokładnie połowa inwestorów (50%), pytana o to, na co zamierza przeznaczyć wygenerowane zyski, wskazała na własną edukację, traktując ją przede wszystkim jako inwestycję w rozwój kapitału ludzkiego (korzystając z ekonomicznego języka). Około 40% inwestorów wyraziło chęć posiadania aktywów tworzących standardowe portfele inwestycyjne. Zaskakująco duży odsetek inwestorów posiada (lub posiadało) kryptowaluty i kruszce, a mniej niż 1/3 inwestorów posiada (lub posiadało) nieruchomości. Najrzadziej wskazywanym aktywem są start-upy (8% respondentów).

Zapytani o długoterminowe cele inwestycji, uczestnicy badania w pierwszej kolejności podkreślają znaczenie poczucia bezpieczeństwa finansowego na okres emerytalny (ocena 4,26 na 5-stopniowej skali). Kolejną istotną odpowiedzią jest próba przeciwdziałania skutkom inflacji (4,08). Pierwsze dwie odpowiedzi dotyczące celów inwestycji są ważne niezależnie od doświadczenia inwestycyjnego respondentów. Analiza odpowiedzi związanych z inflacją oraz metodami ochrony przed nią sugeruje, że ankietowani widzą główne możliwości w metalach szlachetnych, nieruchomościach oraz obligacjach skarbowych. Szczególnie interesująca jest reakcja na pytanie o wpływ wojny na Ukrainie, gdyż wynika z niej, że zdecydowana większość respondentów twierdzi, iż konflikt ten nie wpłynął na ich strategie inwestycyjne.

Pracownicze Plany Kapitałowe

„Według raportu „Polak Inwestor” Pracownicze Plany Kapitałowe stanowią dla inwestorów gwarancję bezpieczeństwa finansowego w przyszłości, chronią przed inflacją i sprawdzają się jako sposób na dywersyfikację portfela. Badani dostrzegają także wymierne korzyści z uczestniczenia w programie: zwiększenie źródeł przychodu i wyższy status materialny. To nie jedyne zalety oszczędzania w PPK. Choć oczywiście najbardziej opłaca się odkładać w programie do co najmniej 60 roku życia, można także potraktować go jako poduszkę finansową i oszczędzać „na czarną godzinę”” – powiedział Robert Zapotoczny, prezes zarządu PFR Portal PPK – „Pieniądze z PPK – jako w pełni prywatne – można bowiem wypłacić w każdej chwili. Oszczędzanie w programie jest również bardzo korzystne dla osób, które poszukują możliwości uzyskania dodatkowych środków na wkład własny przy kredycie hipotecznym na zakup domu, mieszkania czy gruntu. Sprawdza się też w przypadku choroby uczestnika lub jego najbliższych” – dodał Zapotoczny. 

Informacje o badaniu

Prezentowane rezultaty rzucają interesujące światło na polskich inwestorów. Jednakże sposób pozyskiwania danych (otwarta ankieta na stronie organizatorów, w której mogła wziąć udział każda osoba posiadająca link lub odwiedzająca stronę internetową) nie może zagwarantować pełnej reprezentatywności próby. Otrzymane wyniki można traktować jako rekomendacje, które mogą stanowić podstawę do podjęcia dalszych analiz.

Więcej nt. raportu można znaleźć tu: https://polak-inwestor.pl/polak-inwestor-2023

Partnerem Merytorycznym, naukowym 3 edycji badania był Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, a partnerem strategicznym – Goldsaver. Do grona partnerów i partnerów i partnerów wspierających dołączyły marki: GPW, Izba Domów Maklerskich, Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami, PFR Portal PPK, Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce, Goldenmark, Wydawnictwo Maklerska, Grupa Mediów Finansowych Comparic oraz kilkadziesiąt instytucji i mediów rynku finansowego. Wśród Partnerów Honorowych badania i raportu “Polki i ich inwestycje” są m.in. Girls Money Club, Sieć Przedsiębiorczych Kobiet i Anna Smolińska - Kobieta Inwestuje.

Autor: Marta Paleczna