Kiedy zdaniem młodych dorosłych należy zacząć oszczędzać na emeryturę? Co jest dla nich największym wyzwaniem finansowym? Który instrument długoterminowego oszczędzania cieszy się największą popularnością? Między innymi na te pytania odpowiada lipcowy raport IGTE „Sposób finansowego zabezpieczania się młodych dorosłych na emeryturę”*.

Prognozy dotyczące stopy zastąpienia przyszłych emerytur dzisiejszych dwudziesto i trzydziestolatków skłaniają coraz bardziej do refleksji nad rozpoczęciem odkładania dodatkowych środków na emeryturę. Obecni emeryci muszą przeżyć za połowę średniej krajowej, w 2060 roku będą musieli radzić sobie za ok. 1/4. Nie skłania to jednak młodych dorosłych do gromadzenia oszczędności z myślą o czasie po zakończeniu kariery zawodowej. Wśród badanych młodych dorosłych w wieku do 30 lat tylko 31% odkłada środki na emeryturę. Co ciekawe, kolejne 10% badanych nie jest pewne, czy odkłada na emeryturę, czy też nie. Wyniki są bardzo zbliżone dla kobiet i mężczyzn.

Największe wyzwania finansowe

Jednocześnie młodzi ludzie wydają się być świadomi wyzwań finansowych, które na nich czekają jeszcze przed przejściem na emeryturę. Właśnie te bliższe wyzwania finansowe stają się bardziej palącym problemem, nierzadko ograniczającym istotnie możliwości oszczędzania na inne cele, również te długoterminowe. Największym wyzwaniem wydaje się kupno mieszkania, które 41% młodych ludzi jawi się jako coś zupełnie lub prawie niemożliwego. Ponadto, cele takie jak zabezpieczenie własnej edukacji, edukacja swoich dzieci, zabezpieczenie finansowe „na czarną godzinę” czy kupno samochodu, także nie wydają się łatwym zadaniem dla około 80% młodych Polaków. W efekcie 27% młodych dorosłych uznaje, że zabezpieczenie finansowe na czas emerytury jest dla niech zupełnie lub prawie nieosiągalne, a kolejne 36% uważa, że jest to trudny cel, ale możliwy.

Młodzi wybierają PPK

Znakomita większość młodych dorosłych nie odkłada środków w emerytalnych instrumentach finansowych. Największym zainteresowaniem cieszy się PPK, w którym świadomie gromadzi środki co piąty badany. Warto zaznaczyć, że kolejne niemal 15% młodych ludzi nie wie, czy gromadzi środki w PPK, czy też nie. Biorąc pod uwagę automatyczny zapis do PPK można się spodziewać, że przynajmniej część spośród tych osób nieświadomie odkłada środki w PPK. Może się zatem zdarzyć, że 21% osób będących w PPK jest wartością niedoszacowaną.

Przewagą PPK nad pozostałymi analizowanymi instrumentami finansowymi jest autozapis. Jak dowodzą rozliczne badania trudniej się nam zmienia status quo, niż w nim pozostaje. W przypadku pozostałych instrumentów przystąpienie do nich wymaga wysiłku i w związku z tym często pozostajemy poza nimi. Świadome zainteresowanie pozostałymi instrumentami finansowymi waha się między 9% a 12%, przy najniższym odsetku użytkowników w przypadku IKZE i najwyższym w przypadku IKE.

Co przekonuje młodych do PPK?

W kontekście odkładania środków w PPK najczęściej wskazywanym powodem pozostania w programie jest przekonanie o jego opłacalności, co zaznacza niemal połowa respondentów. Co trzeci wskazuje jako argument konieczność zabezpieczania finansowego na emeryturę wszelkimi dostępnymi sposobami, a co czwarty, że PPK jest bezpiecznym rozwiązaniem. Istotny jest także wpływ społeczny: 23% badanych wskazuje, że przekonała ich opinia znajomych i rodziny, a 21% oparło swój wybór o opinię ekspertów. Posiadana wiedza o PPK oraz powszechność i częstość prezentowania informacji na ten temat w mediach skłoniła do pozostania w PPK mniej więcej co 10. ankietowanego.

Warto zwrócić uwagę na różnice międzypłciowe w tym zakresie. Kobiety częściej niż mężczyźni oparły swoją decyzję o przekonanie o tym, że PPK jest rozwiązaniem bezpiecznym i opłacalnym, zaś mężczyźni częściej niż kobiety wskazali, że trzeba na wszelkie sposoby zabezpieczać się finansowo na emeryturę i uznali, że skoro dużo się mówiło o PPK w mediach, to jest to dobrym argumentem za pozostaniem w programie.

Warto być w PPK

Jak widać, Pracownicze Plany Kapitałowe to rozwiązanie, które odpowiada na wszystkie wyzwania finansowe osób młodych. Przede wszystkim jest to bardzo opłacalny sposób odkładania na przyszłość, ale pieniądze, składane w PPK, można także wypłacić na wkład własny w przypadku kredytu hipotecznego na zakup mieszkania, domu czy działki. Z oszczędności można skorzystać w każdej chwili, mogą być zatem traktowane również jako środki „na czarną godzinę”. Zapraszamy na bezpłatne szkolenia online, przedstawiające w pigułce zasady programu. Warto mieć oszczędności, niezależnie, czy myślimy już o zabezpieczeniu emerytalnym, czy o celach krótkoterminowych.

Z pełną treścią raportu można zapoznać się tutaj.

* Ekspertyzy 13/2023, 4 lipca 2023 r. Raport na podstawie „Badanie świadomości emerytalnej i postaw wobec systemu emerytalnego Polaków do 30 roku życia” na zlecenie Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych przeprowadziła dr Katarzyna Sekścińska na Ogólnopolskim Panelu badawczym Ariadna. Badanie zrealizowano w terminie: 25.04.2023 – 8.05.2023 r., w metodologii CAWI na próbie 1108 dorosłych Polaków w wieku 18-30 lat (średnia 26 lat), próba reprezentatywna ogólnopolska, 53,6% próby stanowiły kobiety, 46,2% mężczyźni oraz 0,2% osoby nie identyfikujące się z żadną płcią.

(mds)