Łączna wartość aktywów zgromadzonych w funduszach emerytalnych, mierzona przychodami branży programów emerytalnych, wyniesie w 2023 r. w Stanach Zjednoczonych 934 mld USD¹ przy populacji liczącej 334,2 mln². Średnia emerytura w 2023 roku wynosi 1827 USD³. Jednak amerykański system emerytalny zajmuje dopiero 20. miejsce w rankingu Global Pension Index 2022 Mercer CFA Institute opublikowanym w październiku 2022 roku.

Podobnie jak w przypadku większości krajów rozwiniętych, system emerytalny w USA opiera się na 3 podstawowych filarach:

• Social Security, czyli funduszu federalnym,
• planach emerytalnych współfinansowanych przez pracodawców (i czasem przez związki zawodowe), np. 401(k) plan, 403(b), 
• indywidualnych, dobrowolnych planach emerytalnych obywateli (plany inwestycyjno-oszczędnościowe z ubezpieczeniem emerytalnym).

Social Security

Fundusze emerytalne Social Security to dożywotnie, podstawowe świadczenie emerytalne (odpowiednik I filaru emerytalnego w Polsce). Jego wysokość zależy od wysokości opłacanych składek w ciągu całej aktywności zawodowej i momentu (wieku) przejścia na emeryturę. Ponadto należy mieć co najmniej 10 lat pracy równoważnych 40 kredytom (system przeliczania składek w USA – osoby pracujące i płacące podatki w USA za każde zarobione 1510 USD (kwota na 2022 r.) uzyskują 1 kredyt, przy czym można uzyskać maksymalnie 4 kredyty na rok). Składka na Social Security (emerytalna, na wypadek niepełnosprawności oraz jako zabezpieczenie dla członków rodziny po śmierci pracującego beneficjenta, w tym dla osób pozostających na utrzymaniu beneficjentów) w 2022 wynosiła 6,2% dla wszystkich zatrudnionych na etat (do wysokości dochodu rocznego 147 tys. USD).

Emeryturę można zacząć pobierać w wieku 62 lat, jednak świadczenie będzie obniżone o 0,5% za każdy miesiąc, za który beneficjent będzie je pobierać przed osiągnięciem tzw. pełnego wieku emerytalnego. Dla osób urodzonych po 1 stycznia 1960 roku wynosi on 67 lat (dla urodzonych wcześniej i nadal aktywnych zawodowo, 66 lat – 66 lat i 10 mies. w zależności od roku urodzenia). Jeśli beneficjent chce pracować dłużej, świadczenie będzie sukcesywnie, automatycznie zwiększane co miesiąc o określony procent, w zależności od roku urodzenia i od momentu osiągnięcia pełnego wieku emerytalnego, aż do ukończenia przez tę osobę 70 lat.

W oficjalnych komunikatach Social Security wielokrotnie podkreśla, że nawet świadczenie w pełnej wysokości po osiągnięciu pełnego wieku emerytalnego, będzie znacznie niższe od dotychczasowych dochodów beneficjenta, więc zaleca się dodatkowe zabezpieczenie finansowe na okres po zakończeniu aktywności zawodowej.

Plany emerytalne współfinansowane przez pracodawców

Drugą możliwość zabezpieczenia emerytalnego stanowią programy długoterminowego oszczędzania na emeryturę współfinansowane przez pracodawców. Mogą to być plany indywidualne lub grupowe, przeznaczone dla konkretnych grup zawodowych, jak np. 403(b) Plans, który dotyczy pracowników oświaty i wybranych organizacji; plany inwestujące w konkretne narzędzia finansowe albo proste plany współfinansowane przez pracodawcę, jak np. 401(k) Plans. Więcej informacji o możliwych opcjach dostępne jest na oficjalnej stronie IRS.

Plany 401(k), czyli podobne rozwiązanie do polskich Pracowniczych Planów Kapitałowych, zostało wprowadzone poprawką 401(k) do Internal Revenue Code 6 listopada 1978 roku. Pozwala ono pracownikom na odkładanie na indywidualne rachunki emerytalne tworzone przez pracodawców części wynagrodzenia przed opodatkowaniem. Pracodawcy wpłacają na konta przeciętnie od 6 do 15% kwalifikowanego wynagrodzenia. Obecnie dostępne są dwa rodzaje rachunków – tradycyjny i Roth, które różnią się momentem opodatkowania oszczędności. W pierwszym przypadku wpłaty są zwolnione z podatku dochodowego do czasu wypłaty środków, natomiast w modelu Roth 401(k) opodatkowane są wpłacane składki, za to wypłaty są zwolnione z podatku.

Wypłata następuje po ukończeniu 59 lat i 6 miesięcy w formie zdefiniowanej liczby rat lub renty dożywotniej (kwota będzie zazwyczaj niższa niż w przypadku zdefiniowanej liczby rat). Ciekawostką jest fakt, że w niektórych planach w umowie jest zastrzeżenie, że aby wypłacić pieniądze w dowolnej formie, wymagana jest zgoda współmałżonka uczestnika planu. Możliwa jest wcześniejsza wypłata środków w formie pożyczki lub np. w przypadku bankructwa osobistego uczestnika.

Przeciętna wysokość oszczędności emerytalnych w USA to 87 tys. USD, przy czym, by zapewnić oczekiwany poziom życia, oszczędności powinny osiągnąć poziom co najmniej 1,25 mln USD. W celu zmniejszenia dysproporcji pomiędzy rzeczywistymi oszczędnościami a oczekiwaniami, z początkiem 2023 roku weszła w życie Ustawa SECURE 2.0, która wprowadza szereg zmian w planach 401(k), z których najważniejsze to:

• podniesienie wieku rozpoczęcia obowiązkowych wypłat z 72 do 73 lat od 2023 roku i do 75 lat od 2033 roku;
• brak obowiązku opłacania składek przez pracowników spłacających kredyty studenckie, przy czym w takim przypadku utrzymane zostają wpłaty pracodawców; 
• możliwość dołączenia do planów 401(k) przez pracowników, pracujących w niepełnym wymiarze (do końca 2022 roku do planów mogły dołączyć tylko osoby, które w ciągu 12 miesięcy przepracowały u danego pracodawcy co najmniej 1000 godz. lub przez ostatnie 3 lata co najmniej 500 godz. rocznie);
• rozszerzenie listy podmiotów gospodarczych, które muszą automatycznie zapisywać nowych pracowników do planów 401(k) od 2025 roku;
• dopłaty z budżetu dla pracowników zarabiających mniej niż 71 tys. USD rocznie;
• możliwość awaryjnej wypłaty środków bez podatku do 1000 USD rocznie; 
• wzrost składek do poziomu 10% wynagrodzenia, nie więcej niż 15% wynagrodzenia (obecnie składki wynoszą od 3 do 10%, składka będzie rosła o 1% rocznie aż do wymaganego poziomu).

____________________________________

¹https://www.ibisworld.com/industry-statistics/market-size/retirement-pension-plans-united-states/ 
²Liczba ludności USA na dzień 1.01.2023r.: 334 233 854, US Census Bureau, https://www.census.gov/newsroom/stories/new-years-day.html 
³https://www.ssa.gov/news/press/factsheets/colafacts2023.pdf
Źródła: 
https://taxsummaries.pwc.com/united-states/individual/other-taxes (podatki)
https://www.census.gov  
https://www.ibisworld.com/industry-statistics/market-size/retirement-pension-plans-united-states/ 
https://www.ssa.gov/news/press/factsheets/colafacts2023.pdf (śr. emerytura)
https://www.ssa.gov/pubs/PO-05-10024.pdf (SS)

Autor: Marta Paleczna