6 czerwca 2023
Spółka zamierza zatrudnić na lato 2 studentów (od 12 czerwca do 8 września 2023 r.). Jeden z nich zostanie zatrudniony na podstawie umowy o pracę, a drugi - w wieku 24 lat - na podstawie umowy zlecenia. Spółka „zapisuje” do PPK osoby, które w niej pracują, tak szybko, jak to możliwe. Czy będzie mogła obu tych studentów „zapisać” do PPK? Na to pytanie odpowiada Anna Puszkarska, ekspert PFR Portal PPK na łamach Dziennika Gazety Prawnej.
Nie, uczestnikiem PPK będzie mógł zostać tylko student zatrudniony na podstawie stosunku pracy. Student w wieku poniżej 26 lat, z którym zostanie zawarta umowa zlecenia, nie będzie osobą zatrudnioną w rozumieniu ustawy o PPK, w związku z czym spółka nie będzie mogła zawrzeć dla niego umowy o prowadzenie PPK.
Status osoby zatrudnionej
Do PPK można „zapisać” tylko osoby zatrudnione w rozumieniu ustawy o PPK. Należą do nich m.in.:
- pracownicy (z wyjątkiem m.in. młodocianych) oraz
- osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z art. 750 kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
- tylko wówczas, gdy podlegają z tych tytułów obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w Rzeczypospolitej Polskiej, w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Student, zatrudniony na podstawie umowy o pracę, będzie osobą zatrudnioną w rozumieniu ustawy o PPK, w związku z czym będzie mógł zostać uczestnikiem tego programu. Natomiast student w wieku 24, zatrudniony na podstawie umowy zlecenia, nie będzie podlegać z tytułu zlecenia ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, w związku z czym spółka nie „zapisze” go do PPK.
Zawarcie umowy o prowadzenie PPK
Zgodnie z przepisami ustawy o PPK, podmiot zatrudniający zawiera umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej nie wcześniej niż po upływie 14 dni zatrudnienia i nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęły 3 miesiące (90 dni) zatrudnienia, chyba że osoba zatrudniona zadeklaruje przed upływem tego terminu niedokonywanie wpłat do PPK albo przestanie być w stosunku do tego podmiotu osobą zatrudnioną.
Dla studenta, zatrudnionego na podstawie umowy o pracę od 12 czerwca do 8 września, umowę o prowadzenie PPK będzie można zawrzeć najwcześniej 15 dnia zatrudnienia (26 czerwca), a najpóźniej w ostatnim dniu zatrudnienia (8 września) - nie można „zapisać” do PPK osoby, której zatrudnienie w danym podmiocie jest zakończone.
Załóżmy, że pracodawca „zapisuje” osoby zatrudnione do PPK 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęło 90 dni zatrudnienia. W przypadku pracownika zatrudnionego 12 czerwca 90 dni zatrudnienia upłynie 9 września, a 10 dzień następnego miesiąca to 10 października. Pracodawca nie może jednak zawrzeć umowy o prowadzenie PPK dla pracownika zatrudnionego do 8 września później niż w tym dniu. Jeżeli nie zawrze dla niego tej umowy do końca okresu zatrudnienia, pracownikowi nie będą przysługiwać roszczenia z tego tytułu.
Do okresu zatrudnienia, potrzebnego dla zawarcia umowy o prowadzenie PPK, wlicza się okresy zatrudnienia z poprzednich 12 miesięcy, które miały miejsce w danym podmiocie. Jeżeli pracownik zostanie ponownie zatrudniony u tego pracodawcy np. 1 czerwca 2024 r. na okres do 31 lipca 2024 r., to do jego okresu zatrudnienia, potrzebnego dla zawarcia umowy o prowadzenie PPK, trzeba będzie wliczyć już przepracowane 89 dni (od 12 czerwca do 8 września 2023 r.), w związku z czym pracodawca zawrze w jego imieniu umowę o prowadzenie PPK najpóźniej 10 lipca 2024 r.
Wpłaty do PPK
Po „zapisaniu” do PPK studenta zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, wpłaty do PPK będą obliczane i pobierane, poczynając od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego mu po zawarciu tej umowy. Wpłaty do PPK oblicza się i pobiera z wynagrodzenia w rozumieniu ustawy o PPK. Należy przekazać je do instytucji finansowej do 15 dnia następnego miesiąca.
Wynagrodzeniem w rozumieniu ustawy o PPK jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe uczestnika PPK, o której mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy (do tzw. 30-krotności), oraz z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.
Załóżmy, że ze studentem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę spółka zawrze dodatkowo umowę zlecenia (np. na okres od 1 do 6 września 2023 r., czyli w czasie trwania umowy o pracę, przy czym wypłata wynagrodzenia z tego tytułu nastąpi 15 września). W przypadku umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą, wynagrodzenie z tytułu tej umowy zlecenia stanowi przychód ze stosunku pracy. Powoduje to, że także od wynagrodzenia z tytułu tej umowy zlecenia spółka obliczy i pobierze wpłaty do PPK - mimo, że wypłata wynagrodzenia nastąpi już po ustaniu stosunku pracy.
Autor: Anna Puszkarska