Jak wynika z badania „Oszczędzanie młodych”, przeprowadzonego przez SW Research na zlecenie PFR Portal PPK, większość młodych Polaków planuje przejść na emeryturę zgodnie z wiekiem ustawowym lub pracować dłużej. Jak według osób w wieku 18-35 lat będzie wyglądał ich czas po zakończeniu aktywności zawodowej?

Młodzi ludzie często nie potrafią przewidzieć, czy na emeryturze będzie ich stać na realizację marzeń. Wolą spełniać marzenia już dziś. Ponad połowa młodych nie spodziewa się emerytury wyższej niż 2 000 zł. Patrzą w przyszłość z obawą i uważają, że kwota emerytury raczej nie pozwoli im na utrzymanie się. Wolą liczyć na siebie, dlatego odkładają dodatkowe środki z myślą o przyszłości.

• Czytaj więcej: Czy młodzi ludzie potrafią oszczędzać?  − wyniki badania na zlecenie PFR Portal PPK sp. z o.o.

Kiedy na emeryturę?

44% młodych ludzi zamierza przejść na emeryturę zgodnie z wiekiem ustawowym, kolejne 43% zamierza pracować tak długo, jak się da. 11% planuje skorzystać z opcji przejścia na wcześniejszą emeryturę. W badaniu jakościowym badani komunikują, że gdy zdrowie i siły na to pozwolą, chcieliby pracować jak najdłużej. Nie tylko dlatego, że boją się, że nie utrzymają się na emeryturze, ale również dlatego, że okres emerytalny kojarzy im się z nudą i chcieliby mieć jak najdłużej kontakt z ludźmi. 

Plany i marzenia młodych

Najczęściej planowanymi aktywnościami młodych ludzi na emeryturze są: aktywne spędzanie czasu (51%), podróżowanie (47%), zajmowanie się domem/ogrodem (42%), zajmowanie się wnukami (33%) oraz dalsza praca/dorabianie sobie (31%).

Tylko niecała jedna trzecia respondentów (30%) uważa, że będzie w stanie pozwolić sobie finansowo na realizację marzeń na emeryturze, w tym 4% są o tym przekonane. Jedna piąta osób (20%) twierdzi, że nie będzie w stanie sobie na to pozwolić. Połowa młodych ludzi (50%) nie potrafi ocenić, czy będzie mogła pozwolić sobie finansowo na realizację marzeń na emeryturze.

Ponieważ badani uważają, że realizacja marzeń może być utrudniona lub wręcz niemożliwa, starają się już teraz je spełniać. Jeden z badanych planuje zebrać jak największą ilość środków przed emeryturą i – będąc seniorem - wyjechać z Polski. Są i tacy, którzy już teraz inwestują w nieruchomości, aby przynosiło im to zyski w przyszłości.

Ile wyniesie emerytura?

Większość młodych (51%) spodziewa się, że ich emerytura nie przekroczy 2 000 zł. 8 na 10 osób (82%) spodziewa się emerytury mniejszej niż 3 000 zł. Tylko 3% młodych ludzi myśli, że ich emerytura wyniesie powyżej 5 000 zł. 61% respondentów spodziewa się, że ich emerytura nie przekroczy 55% wysokości ostatniej pensji. 13% osób szacuje, że ich emerytura wyniesie ponad 75% ostatniego wynagrodzenia.

Badani niepewnie patrzą w przyszłość, są nieufni, nie wierzą, że dostaną godną emeryturę, która pozwoli im się utrzymać. Uważają, że jeśli mieliby dostawać od państwa 30% ich ostatniej pensji, nie pozwoliłoby im to na utrzymanie się, zwłaszcza jeśli żyliby w pojedynkę. ,,Nie, na emeryturę nie ma co (liczyć). Chyba, że sobie wypracuję na IKE, czy jakieś stałe fundusze w postaci czynszu z wynajmu, czy w jakichś innych formach inwestycji, czy oszczędzania, ale na tę emeryturę z ZUS-u, to nie, nie oszukujmy się, może w ogóle jej nie będzie” – mówi jedna z osób.  Tylko jeden z badanych komunikuje, że woli optymistycznie patrzeć i myśleć, że jednak państwo zapewni mu emeryturę, pozwalającą na utrzymanie się. 

Jak oszczędzają na emeryturę?

Badani mają podzielone zdania na temat oszczędzania na dalszą przyszłość. Jedni robią to już od kilku lat, a drudzy nawet nie zaczęli oszczędzać na dalszą przyszłość.

Ci, którzy już się usamodzielnili, pracują, posiadają dzieci, komunikują, że ważne jest dla nich oszczędzanie na dalszą przyszłość, choć nie zawsze to robią. Jedni już w momencie podjęcia pierwszej pracy starają się oszczędzać na dalszą przyszłość – korzystają z IKE, IKZE, PPK. Z kolei drudzy myślą o tym, ale na ten moment nie mogą sobie na to pozwolić, ponieważ są w trakcie zbierania środków na zakup mieszkania i każdą kwotę przeznaczają na ten cel. Są i tacy, którzy nie mają pomysłu, jak mogą oszczędzać na dalszą przyszłość, jest to dla nich czasem po prostu za trudne, aby odkładać co miesiąc jakąś kwotę, która miałaby być magazynowana nawet kilkadziesiąt lat.

Badani, którzy jeszcze nie do końca się usamodzielnili lub jeszcze studiują, na co przeznaczają większość wypłaty, nie oszczędzają na dalszą przyszłość. Żyją tu i teraz, nie wybiegają w przyszłość na więcej niż kilka lat do przodu. Komunikują, że są jeszcze młodzi i nie myślą o emeryturze, mają jeszcze czas, żeby oszczędzić, ale również przyznają, że na ten moment nie mają na tyle dużo środków, aby móc oszczędzać długoterminowo.

Z narracji badanych wynika, że dobrym momentem na rozpoczęcie oszczędzania na emeryturę jest podjęcie pierwszej pracy, założenie rodziny. Badani, którzy już teraz starają się odkładać pieniądze na dalszą przyszłość uważają, że dzięki wypracowanym środkom w IKE, IKZE, PPK będą mogli utrzymać się na emeryturze, dlatego korzystanie z tych programów jest dla nich ważne. 

Badanie „Oszczędzanie młodych” zostało zrealizowane na przełomie 2021 i 2022 roku przez SW Research na zlecenie PFR Portal PPK i obejmowało dwie części: badanie ilościowe na próbie 815 osób w wieku 18-35 (grudzień 2021 roku) oraz serię wywiadów indywidualnych i grup focusowych zrealizowanych w lutym 2022 roku. Z pełnym raportem z badania można zapoznać się tutaj.

• Pobierz bezpłatnie: Oszczędzanie młodych. Raport badawczy

Autor: Marta Damm-Świerkocka