Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) mogą nie tworzyć pracodawcy, którzy - w terminie określonym w zależności od liczby osób zatrudnionych - prowadzą Pracownicze Programy Emerytalne (PPE). Dotyczy to jednak tylko sytuacji, gdy w PPE uczestniczy co najmniej 25% osób zatrudnionych ze składką co najmniej 3,5%.

Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania o zasady tworzenia PPK przez pracodawców, którzy zawiesili odprowadzanie składek do PPE.

1. W jakim terminie powinien utworzyć PPK podmiot zatrudniający od 50 pracowników wzwyż (z tzw. II fazy wdrożenia PPK), który nie stosował ustawy o PPK w związku z prowadzeniem PPE, ale zawiesił naliczanie i odprowadzanie składek do PPE na dłużej niż 90 dni?

Przepisów ustawy o PPK może nie stosować podmiot zatrudniający, który - w ustalonym, w zależności od liczby osób zatrudnionych terminie z art. 134 ust. 1 tej ustawy - spełnia łącznie następujące warunki:

• prowadzi PPE, w którym uczestniczy co najmniej 25% osób zatrudnionych,
• nalicza i odprowadza składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia w rozumieniu ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (dalej: ustawa o PPE). 

Dla przykładu - pracodawca 50+ (który według stanu na 30 czerwca 2019 r. zatrudniał co najmniej 50 osób zatrudnionych) nie ma obowiązku stosowania od 1 stycznia 2020 r. ustawy o PPK, jeżeli w tym dniu prowadził PPE, w którym uczestniczyło co najmniej 25% osób zatrudnionych, a naliczane i odprowadzane przez niego składki podstawowe do PPE wynosiły co najmniej 3,5% wynagrodzenia.

Do podmiotu zatrudniającego, który prowadzi PPE, przepisy ustawy o PPK mają jednak zastosowanie m.in. w przypadku zawieszenia naliczania i odprowadzania składek podstawowych do PPE w okresie przekraczającym 90 dni. Do podmiotu zatrudniającego, który zawiesił naliczanie i odprowadzanie składek podstawowych do PPE, stosuje się ustawę o PPK począwszy od 91 dnia takiego zawieszenia. 

Podmiot zatrudniający, który zawiesił składki do PPE na dłużej niż 90 dni, ma obowiązek utworzyć PPK. W tym celu powinien zawrzeć umowę o prowadzenie PPK, co do zasady najpóźniej do 10. dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy od dnia, w którym przypadł 91 dzień zawieszenia naliczania i odprowadzania składek do PPE. Natomiast umowę o zarządzenie PPK podmiot zatrudniający powinien zawrzeć nie później niż 10 dni roboczych przed zawarciem umowy o prowadzenie PPK. 

Podmioty zatrudniające, które zawiesiły naliczanie i odprowadzanie składek do PPK, nie są jednak zobowiązane do utworzenia PPK przed upływem terminów na zawarcie umowy o zarządzanie PPK i umowy o prowadzenie PPK wynikających z art. 134 ust. 2 i 3 ustawy o PPK - właściwego dla pozostałych podmiotów zatrudniających. To oznacza, że pracodawca 50+, który nie stosował ustawy PPK w związku z prowadzeniem PPE, ale zawiesił naliczanie i odprowadzanie składek do PPE na dłużej niż 90 dni, powinien do 10 listopada 2020 r. zawrzeć umowę o prowadzenie PPK i do 27 października 2020 r. zawrzeć umowę o prowadzenie PPK. 

2. Kiedy należy wznowić naliczanie i odprowadzanie składek do PPE, aby pracodawca nie miał obowiązku stosowania ustawy o PPK?

Podmiot zatrudniający, który nie stosuje ustawy o PPK, gdyż prowadzi PPE, powinien utworzyć PPK, jeśli zawiesi naliczanie i odprowadzanie składek podstawowych do PPE w okresie przekraczającym 90 dni. To oznacza, że dla kontynuacji zwolnienia podmiotu zatrudniającego z obowiązku stosowania ustawy o PPK w przypadku zawieszenia przez niego naliczania i odprowadzania składek do PPE, okres tego zawieszenia nie może trwać dłużej niż 90 dni. Aby podmiot zatrudniający nie miał obowiązku stosowania ustawy o PPK dopuszczalne jest przy tym nieodprowadzenie 3 miesięcznych składek podstawowych do PPE w związku z zawieszeniem. Tym samym, aby pracodawca zachował prawo do dalszego niestosowania ustawy o PPK, powinien wznowić naliczanie i odprowadzanie składek do PPE w taki sposób, aby zawieszenie ich naliczania i odprowadzania nie dotyczyło więcej niż 3 miesięcznych składek. 

3. Czy w przypadku, gdy pracodawca wielokrotnie zawiesza naliczanie i odprowadzanie składek do PPE, a każdy z okresów zawieszenia nie przekracza 90 dni w ciągu 12 miesięcy (łącznie okresy zawieszenia przekraczają 90 dni), powinien stosować ustawę o PPK począwszy od przekroczenia łącznie 90 dni zawieszenia? Czy limit 90 dni zawieszenia naliczania i odprowadzania składek do PPE dotyczy wyłącznie zawieszenia tych składek w okresie 12 miesięcy?

Do podmiotu zatrudniającego, który nie stosuje ustawy o PPK, gdyż prowadzi PPE, przepisy tej ustawy stosuje się w przypadku zawieszenia naliczania i odprowadzania składek podstawowych do PPE w okresie przekraczającym 90 dni. Limit 90 dni zawieszenia naliczania i odprowadzania składek do PPE dotyczy łącznego okresu tego zawieszenia. Limit ten nie odnawia się po upływie 12 miesięcy. To oznacza, że pracodawca, który wielokrotnie zawieszał naliczanie i odprowadzanie składek do PPE łącznie na okres przekraczający 90 dni (niezależnie od tego, w jakim okresie), powinien stosować ustawę o PPK. 

4. Czy pracodawca, który zawiesił jednostronnie odprowadzanie składek podstawowych do PPE na okres przekraczający 90 dni, powinien stosować ustawę o PPK? 

Pracodawca, który nie odprowadza składek podstawowych do PPE w związku z ich zawieszeniem przez okres przekraczający 90 dni, powinien stosować ustawę o PPK. Bez znaczenia jest przy tym to, czy te składki nie są odprowadzane na podstawie jednostronnej decyzji pracodawcy, czy na podstawie porozumienia z reprezentacją pracowników. To oznacza, że obowiązek stosowania ustawy o PPK przez pracodawcę powstaje także po przekroczeniu 90 dni jednostronnego zawieszenia składek do PPE. 

(red)