18 grudnia 2024
Czy Polacy i Polki potrafią skutecznie zabezpieczać swoją stabilność finansową? Czy umiemy nie tylko oszczędzać, ale także efektywnie inwestować zgromadzone środki, chroniąc je przed inflacją? Jakie różnice występują w podejściu kobiet i mężczyzn do finansów i inwestycji? W jaki sposób lokują swoje kapitały milionerzy? Co powstrzymuje osoby nieinwestujące przed podjęciem tego kroku? – odpowiedź na te pytania starali się znaleźć organizatorzy tegorocznej edycji ogólnopolskiego przedsięwzięcia Polak Inwestor.
Inicjatywa Polak Inwestor koncentruje się na analizie preferencji inwestycyjnych Polaków, obszarów ich zainteresowań oraz identyfikacji barier utrudniających efektywne zarządzanie finansami. To już czwarta edycja projektu, który analizuje zarówno aktywnych inwestorów, jak i osoby dopiero rozważające inwestowanie, uwzględniając szeroki wachlarz możliwości finansowych – od kilku tysięcy złotych po inwestujących kwoty przekraczające 1 milion zł (zdecydowaną większość respondentów (78%) stanowili jednak ci, których inwestycje mieszczą się w przedziale 10-499 tys. zł). Celem badania Polak Inwestor jest lepsze zrozumienie finansowych i inwestycyjnych preferencji Polaków oraz wyzwań, które napotykają w procesie zarządzania swoimi finansami.
„Badania, raporty i inicjatywy Polak Inwestor gromadzą wysokiej jakości wiedzę na temat finansów i inwestowania. Dzięki grupie naszych inicjatyw chcemy mieć pozytywny wpływ na rosnącą świadomość finansową Polaków i Polek i ich bezpieczną finansowo przyszłość” – powiedziała Izabela Kozakiewicz-Frańczak, Założycielka Polak Inwestor.
Raport uwypuklił fakt, że inwestowanie w aktywa chroniące przed negatywnym wpływam inflacji jest kluczowym celem dla wielu inwestorów, szczególnie tych dbających o zabezpieczenie dochodów na emeryturze. Inwestorzy, którzy priorytetowo traktują ochronę przed inflacją, częściej wybierają obligacje skarbowe (58%), kruszce (52%) i nieruchomości (51%). Wśród tych osób preferencje są zbliżone, z dominującymi wyborami dotyczącymi nieruchomości (48%), kruszców (41%) oraz obligacji skarbowych (38%). Zainteresowanie zagranicznymi instrumentami finansowymi i polskimi akcjami jest w tej grupie mniejsze.
Na uwagę zasługuje także fakt, iż na podstawie danych z badania, różnice między kobietami a mężczyznami jako inwestorami obejmują kilka kluczowych aspektów. Kobiety inwestorki są średnio 5 lat młodsze i częściej nie mają dzieci. W zakresie tolerancji ryzyka, kobiety są bardziej ostrożne, co skutkuje bardziej konserwatywnym podejściem do inwestycji. Mają też mniejszą wiedzę na temat inwestowania, ale są ostrożniejsze w ocenie własnych umiejętności. Ich portfele zwykle zawierają mniej ryzykownych aktywów, jak polskie akcje (18% vs. 42%) czy kryptowaluty (12% vs. 32%). W kwestii podejmowania decyzji inwestycyjnych, obie grupy kierują się własną wiedzą, ale kobiety częściej korzystają z mediów (10% vs. 6%) i konsultują się z partnerem (11% vs. 5%).
Wyniki badania wskazują jednocześnie, że opinie na temat programów emerytalnych, takich jak PPK, IKE czy IKZE, jako narzędzi inwestycyjnych, różnią się w zależności od doświadczeń poszczególnych osób. Wśród inwestorów 66% dostrzega ich potencjał w zakresie poprawy dochodów emerytalnych, z czego 37% liczy na wyższe dochody, a 29% na nieznaczny wzrost wpływów. Z kolei osoby nieinwestujące są bardziej sceptyczne: 40% z nich ocenia te programy pozytywnie, jednak aż 30% rezygnuje z tego rodzaju oszczędzania, wskazując obawy o zmiany legislacyjne, niepewność przyszłości czy preferencje dotyczące własnych inwestycji. Dodatkowo 29% nieinwestujących nie posiada wiedzy na temat szczegółów programów PPK, IKE i IKZE.
„Cieszymy się, że mogliśmy wziąć udział w kolejnej edycji Polak Inwestor, szczególnie, że Pracownicze Plany Kapitałowe zyskują na popularności i cieszą się coraz większym zaufaniem Polaków, w tym świadomych inwestorów. Na dzień 16 grudnia 2024 r. program obejmował już 3,69 mln uczestników, a wartość aktywów netto przekroczyła 30 mld złotych. To pokazuje, że coraz więcej pracowników widzi w PPK efektywne narzędzie do budowania stabilizacji finansowej” – podsumowała Marta Damm-Świerkocka, Członkini Zarządu PFR Portal PPK.
Tegoroczny Raport Polak Inwestor potwierdził, że Pracownicze Plany Kapitałowe są postrzegane jako długoterminowy program oszczędnościowy, wspierający stabilność finansową na emeryturze. Raport wskazuje także na rosnącą rolę PPK jako produktu inwestycyjnego, co jest zasadne, gdyż środki w PPK są całkowicie prywatne, a każdy uczestnik ma wpływ na sposób ich inwestowania.
Raport z badania dostępny jest tu.
Informacje o badaniu
Przedstawione wyniki dostarczają interesujących informacji na temat polskich inwestorów. Należy jednak zauważyć, że metoda zbierania danych (otwarta ankieta dostępna dla każdej osoby posiadającej link lub odwiedzającej stronę organizatorów) nie gwarantuje pełnej reprezentatywności badanej próby. Uzyskane rezultaty można więc traktować jako wskazówki, które mogą stanowić punkt wyjścia do dalszych, pogłębionych analiz.
Więcej nt. raportu można znaleźć tu.
Partnerem Merytorycznym Akademickim czwartej edycji badania był Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.
W gronie patronów projektu znaleźli się także:
