12 maja 2022 podczas Impact’22 w Poznaniu Robert Zapotoczny, prezes PFR Portal PPK, rozmawiał z Andrzejem Kubisiakiem, zastępcą dyrektora ds. badań i analiz Polskiego Instytutu Ekonomicznego, o nowych wyzwaniach wobec zmian na rynku pracy - wynagrodzeniach, benefitach i oszczędzaniu długoterminowym.

Konferencja Impact'22 

Impact’22 to dwudniowe wydarzenie gospodarczo-technologiczne w Europie Środkowo-Wschodniej, w którym udział biorą zarówno wybitni przedstawiciele biznesu, polityki, nauki oraz mediów. To platforma wymiany doświadczeń praktyków i teoretyków, gdzie poruszane są najbardziej aktualne kwestie ekonomiczne i gospodarcze. Jednym z głównych tematów tegorocznego spotkania był cykl debat „#StandWithUkraine” poruszających skutki wojny w Ukrainie na gospodarkę i politykę całego świata, jak również wszelkie formy pomocy mieszkańcom Ukrainy.

O sytuacji na rynku pracy w dobie presji płacowej, niskiego bezrobocia (5,3%), wysokiej inflacji (12,3%), jak również wzrostu gospodarczego (8%) rozmawiali Robert Zapotoczny z PFR Portal PPK oraz Andrzej Kubisiak z Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Zapytany o skomentowanie danych makroekonomicznych w kontekście zmian na rynku pracy Robert Zapotoczny powiedział, że „sytuacja, jeśli chodzi o możliwość zatrudnienia pracowników jest dzisiaj bardzo dobra”.

– Mamy w tej chwili ponad 30 tys. wakatów, które przeważają w branżach takich jak produkcja, budownictwo, logistyka, ale też handel. Te wakaty są pochodną wzrostu gospodarczego, te 8% nie bierze się z niczego. Są również pochodną wojny na Ukrainie, gdzie zgodnie ze statystykami ponad 140 tys. mężczyzn wyjechało z Polski do Ukrainy, więc to jest niewątpliwy ubytek pracowników, niełatwy do zastąpienia – dodał prezes PFR Portal PPK.

Z perspektywy gospodarstw domowych rosną koszty utrzymania, co zachęca pracowników do poprawy swojego wynagrodzenia, w związku z tym również inne źródła przyciągnięcia pracowników zyskują na ryku pracy.

- Wynagrodzenia w określonych kategoriach zawodowych, branżach są porównywalne w danych lokalizacjach, ale często pomijane są aspekty czysto ludzkie, bo pracownicy rzadko kiedy odchodzą z powodów tylko finansowych. Zazwyczaj pracownicy odchodzą od szefa, dla szefa przychodzą, to są proste prawdy. Oczywiście jeżeli na koniec, czy początek, miesiąca zgadzają się wpływy na koncie  – tłumaczy Robert Zapotoczny. – Nie mamy do benefitów pracowniczych systemowego podejścia, że są one tworzone po coś, że tworzą jakąś wartość dla pracowników, często są kupowane i organizowane w sposób chaotyczny. Niedocenianym benefitem z mojej perspektywy, chociaż coraz bardziej dostrzegalnym, są benefity w postaci Pracowniczych Programów Emerytalnych (PPE), czy Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK). Wzrasta nam liczba osób, które oszczędzają w PPK - mamy już w tej chwili ponad 2,6 mln rachunków.

Wyzwania przyszłości

Coraz częściej pracodawcy wykorzystują mechanizmy długoterminowego oszczędzania na przyszłość, wspierania w tym procesie, pokazywania perspektywy jako formę przyciągnięcia czy zachęty do pozostania w firmie pracowników. Takim przykładem są laureaci programu „Odpowiedzialny i Przyjazny Pracodawca”. Nagrodę przyznawaną pracodawcom, którzy wdrożyli PPK, wykorzystując je jako element systemu benefitów pracowniczych i osiągnęli wysoką partycypację wśród swoich pracowników.

Zapytany przez Andrzeja Kubisiaka o wzrastające koszty życia, dość odległą perspektywę otrzymania oszczędności w przyszłość i potrzebę wydatkowania konkretnych środków na bieżące potrzeby, Robert Zapotoczny stwierdził, że „gro ludzi, którzy uczestniczą w PPK, zgodnie z wszelkimi prawidłami ekonomii behawioralnej, jeżeli już rozpoczynają oszczędzanie, to na dobrą sprawę nie odczuwają tego”. – Trudno polemizować z wzrastającymi kosztami życia, wymaga to trochę większej „inżynierii finansowej” w domowym budżecie, ale musimy mieć świadomość, że oszczędności trzeba mieć, a w PPK gromadzimy w głównej mierze po to, żeby mieć z czego korzystać na jesień życia – podkreślił.

Poruszone zostały również kwestie ukraińskie związane z napływem uchodźców uciekających przez zbrodniami wojennymi. Wiemy, że mamy już 1,1 mln osób zarejestrowanych w systemie PESEL - ok. połowa to dzieci, druga połowa kobiety między 18-65 r.ż., 4% mężczyzn w wieku produkcyjnym i 4% seniorów, co daje ok. pół miliona osób szukających pracy, przy czym już 120 tys. osób podjęło pracę. 

- Od samego początku, jeszcze przed wybuchem wojny, przygotowaliśmy ofertę również dla obywateli Ukrainy, bo tych jest najwięcej spośród wszystkich obcokrajowców zatrudnionych w Polsce. Przygotowaliśmy już w 2018 roku stronę internetową w języku ukraińskim, mamy w tej chwili serwis z podglądem pod rachunki PPK oraz niezbędne materiały informacyjne po ukraińsku. Wszyscy pracownicy w Polsce zatrudnieni na umowę o pracę, bądź zlecenie, od których odprowadzana jest składka do ZUS na ubezpieczenie emerytalne i rentowe podlegają pod PPK – wyjaśnił Robert Zapotoczny. – Chcemy, żeby obywatele Ukrainy mieli pełną świadomość, tego co robią.

Przed spółką PPK Portal PPK, odpowiedzialną za informowanie i edukowanie o  Pracowniczych Planach Kapitałowych, jest obecnie przygotowanie do dwóch aspektów: przeglądu ustawy oraz autozapisu w 2023 r.

Więcej o wydarzeniu można przeczytać tutaj.

Autor: Klaudyna Kafara